In de praktijk

"Straks haal ik mijn dochter op. Ze zou naar de natuurspeeltuin gaan met de klas. Dat doen ze regelmatig. Daar lopen ze in zo’n twintig minuten heen en daar spelen en leren ze van alles om hen heen. Vorige keer vonden ze een dode mol. Ze hebben uitgebreid de klauwen bestudeerd.

Volgende week kijk ik naar een optreden van de klas. Ze krijgen dit jaar fluitles. Ieder jaar krijgen ze les in een ander instrument, van viool tot saxofoon. Maar ze leren ook met hun hoofd. Ze krijgen Engelse en Duitse les, naast taal en rekenen. Volgende jaren komen er vakken bij als dierkunde en plantkunde.

Bij de kleuters is het iedere woensdag ‘hutjesdag’. De vierjarigen blijven dan thuis, dus alleen de kleine groep grote kleuters zijn in de klas. Na de liedjes en spelletjes in de klas spelen ze buiten en gaan vervolgens brooddeeg maken: granen malen, kneden en laten rijzen. Daarna bouwen ze hutten in de klas en eten daar hun meegebrachte broodjes op. En het brooddeeg gaat de oven in. Op donderdag eten ze dat samen met de kleintjes op, aan een grote tafel met stenen bordjes en kopjes. Dat is wat een kleuter hoort te doen."

Door: Sandii Zachte
Ook is de hele blog 'De vrijeschool is een voorbeeld voor schoolvernieuwers' te lezen op de website van Kiind magazine.

Al 15 jaar lang, sinds ik naar de vrije peutergroep ging bij juf Paulie, begint mijn schooldag met een spreuk. Op de bovenbouw (middelbare vrijeschool) zeggen we elke dag Ik zie rond in de wereld. Iedere klas heeft zijn eigen tempo en intonatie. Als we met meerdere klassen samen zeggen, dan is mijn klas een beetje de zombieklas. Het is wel goed om zo samen de dag te beginnen.

De eerste jaren op de middelbare school hadden we één vaste klassenleraar en een eigen lokaal. Dat was een fijne overgang van de basisschool. Nu ik in een hogere klas zit, hebben we na de spreuk lessen van allerlei leraren en in verschillende lokalen.

De eerste paar uur van de schooldag hebben we altijd periodeles. Dan verdiepen we ons met de hele klas in een onderwerp en kan je ook je eigen accenten leggen in je periodeschrift. Mijn lievelingsperiodes waren Kunstgeschiedenis en Themaweken. Kunstgeschiedenis omdat dat de afsluiting is van al die schooljaren kunstvakken. Nu leerde ik over verschillende stijlen en hoe alles samenhangt. De jaarlijkse Themaweken zijn ook altijd heel leuk. Dan werken we in drie weken een erg lang verhaal uit, zoals Faust of Parcival. Die periodelessen beginnen met een verdieping van de les ervoor. Dan verbindt de leraar de lesstof aan de actualiteit. Daarna komt het volgende stuk van het verhaal en kijken we naar andere interpretaties. Zo werken we in één periode een heel verhaal door.

Ik vind het leuk om mijn periodeschriften helemaal van mij te maken qua schrijfstijl en qua versiering. In de periodelessen wiskunde in de 8e en 9e klas was het prachtig om de stof van meetkunde om te zetten in 3D-tekeningen. Je hebt de vrijheid om je schrift helemaal te personaliseren. Het enige nadeel van periodelessen is dat ze zo afhankelijk zijn van welke leraar de periode geeft. Ik doe dit jaar eindexamen vwo en ik merk dat ik van de periodelessen veel extra heb geleerd. Het was een soort spelenderwijs oefenen voor later.

In de pauze ga ik graag met vrienden kaarten, schaken of buiten tafeltennissen. Daarna zijn er vaklessen zoals koperslaan, boekbinden, euritmie. Ik vind koorzang één van de leukste vaklessen omdat we dan met alle klassen 10, 11 en 12 werken aan een groot optreden in muziekcentrum TivoliVredenburg. We oefenen in school dan met twee groepen van 150 leerlingen aan een klassiek stuk. Onze inzet is hoog, vooral wanneer het concert dichterbij komt, omdat iedereen het graag goed wil doen. Het minst leuke vak vind ik Frans. Dat komt omdat ik er he-le-maal niks van kan, ook niet als ik mijn best doe en veel oefen.

In klas 7 en 8 hadden we alleen huiswerk als je je periodeschrift niet afkreeg in de les. Nu moet ik regelmatig na school nog huiswerk doen omdat we eindexamens dichterbij komen. Ik heb gelukkig wel tijd om andere dingen te doen naast school want dat vind ik ook belangrijk.

Door: Isar van Gelder (17 jaar, klas 12)

Een dag op de vrijeschool begint met het begroeten van de leraar. Dit doen kinderen vanaf de kleuterklas met het geven van een hand. Voordat de lessen beginnen, zeggen alle leerlingen gezamenlijk een spreuk.

De kleuters besteden een groot deel van de dag aan vrij spel. Daarnaast zijn er dagelijks kringgesprekken en handwerktaakjes. Denk hierbij aan weven, breien en tekenen. Het is gebruikelijk dat alle kinderen op school ‘overblijven’ tijdens het middageten.
Vanaf klas 1 (groep 3) krijgen leerlingen periodeonderwijs. In blokken van drie tot vier weken is er aandacht voor een specifiek onderwerp. Dit kan een rekenperiode zijn, waarin bijvoorbeeld het metrisch stelsel centraal staat. Daarnaast zijn er ook periodes die dieper op zaken gaan, zoals sterrenkunde.

Naast het periodeonderwijs is er ruimte voor vakken als handwerken, muziek, houtbewerking, Engels, Duits, Frans en gymnastiek. Speciaal voor de vrijeschool is het vak euritmie. Dit is een bewegingsvorm waarbij kinderen zich leren uitdrukken door middel van dans, ritme en hun fantasie.

Door: Mickey